Τα μέτρα που έχει λάβει τον τελευταίο χρόνο η Τράπεζα της Ελλάδος ως εποπτική αρχή, για να εξασφαλίσει ότι οι ασφαλιστικές εταιρείες θα έχουν τα απαραίτητα κεφάλαια και την φερεγγυότητα που απαιτεί η νέα οδηγία Solvency II από τις αρχές του 2016, αναλύονται διεξοδικά στην ενδιάμεση έκθεση τη ΤτΕ για την ελληνική οικονομία.
Η έκθεση αναφέρει τα εξής: «Στο τέλος Σεπτεμβρίου 2014, στην ασφαλιστική αγορά στην Ελλάδα δραστηριοποιούνταν εξήντα οκτώ (68) ασφαλιστικές επιχειρήσεις με καθεστώς εγκατάστασης, με συνολικό ενεργητικό ύψους 15,7 δισ εκ. ευρώ. Σε όρους παραγωγής ασφαλίστρων, το μερίδιο αγοράς των ελληνικών ασφαλιστικών επιχειρήσεων ανήλθε σε 94,2%, του οποίου το 45,03% αφορά θυγατρικές ευρωπαϊκών ομίλων, και το μερίδιο των υποκαταστημάτων κρατών μελών της ΕΕ και τρίτων χωρών σε 5,8%.
Όσον αφορά το βαθμό συγκέντρωσης ως προς την παραγωγή ασφαλίστρων, οι 5 και 10 μεγαλύτερες επιχειρήσεις στις ασφαλίσεις ζωής κατέχουν το 78,5% και 92,2% της συγκεκριμένης αγοράς και οι 5 και 10 μεγαλύτερες επιχειρήσεις στις ασφαλίσεις κατά ζημιών το 38,8% και 58,8% αντίστοιχα. Την περίοδο Ιανουαρίου Ιουνίου 2014, κύριο χαρακτηριστικό της ασφαλιστικής αγοράς ήταν η συνολική μείωση της παραγωγής ασφαλίστρων, για τέταρτη συνεχή χρονιά.
Ωστόσο, σε αντίθεση με την εξέλιξη της παραγωγής του κλάδου ζημιών, η παραγωγή στις ασφαλίσεις ζωής άρχισε να ανακάμπτει, παρουσιάζοντας θετικό ρυθμό μεταβολής. Τα συνολικά έσοδα από ασφάλιστρα σημείωσαν υποχώρηση κατά 3,4% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2013, προερχόμενη κυρίως από την κατά 10,53% πτώση των ασφαλίστρων από ασφαλίσεις ζημιών, η οποία αντισταθμίστηκε εν μέρει από την κατά 7,71% άνοδο των ασφαλίστρων από ασφαλίσεις ζωής. Το σύνολο διαμορφώθηκε σε 2,05 δισεκ. ευρώ (Ιαν-Ιούν. 2013: 2,12 δισεκ. ευρώ), εκ των οποίων το 39,1% προήλθε από ασφαλίσεις ζωής και το 60,9% από ασφαλίσεις κατά ζημιών. Το σύνολο των τεχνικών αποθεμάτων των εποπτευόμενων από την Τράπεζα της Ελλάδος ασφαλιστικών επιχειρήσεων αυξήθηκε και διαμορφώθηκε σε 11,9 δισεκ. ευρώ (Ιαν.Ιούν.2013: 11,7 δισεκ. ευρώ).
Από την αρχή της περιόδου Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου 2014 η Τράπεζα της Ελλάδος επικεντρώθηκε στη διαπίστωση της εφαρμογής των νέων κανονιστικών Πράξεων Εκτελεστικής Επιτροπής 30 και 31/30.9.2013 που τέθηκαν σε ισχύ την 1.1.2014. Προς το σκοπό αυτό, εντάθηκαν οι έλεγχοι τόσο στις ασφαλιστικές επιχειρήσεις όσο και στους ασφαλιστικούς διαμεσολαβητές και, όπου παρατηρήθηκαν αποκλίσεις από το ισχύον κανονιστικό πλαίσιο, έγιναν συστάσεις προσαρμογής. Στο πλαίσιο της προετοιμασίας για το νέο εποπτικό καθεστώς της “Φερεγγυότητας ΙΙ” (“Solvency II”) από την 1.1.2016 η ευρωπαϊκή εποπτική αρχή ΕΙΟΡΑ έθεσε σε ισχύ από1.1.2014 τα Ενδιάμεσα Μέτρα Εφαρμογής (Interim Guidelines) τα οποία καλύπτουν τις ποσοτικές (Πυλώνας Ι) και τις ποιοτικές απαιτήσεις (Πυλώνας ΙΙ) που εισάγει το νέο θεσμικό πλαίσιο, καθώς και τα θέματα διαμόρφωσης των εποπτικών αναφορών και της ενημέρωσης του κοινού (Πυλώνας ΙΙΙ).
Για την προετοιμασία κάλυψης των ποσοτικών απαιτήσεων του Πυλώνα Ι, η Τράπεζα της Ελλάδος διεξήγαγε, σε συνεργασία με την ΕΙΟΡΑ, άσκηση αντοχής σε ακραίες καταστάσεις (stress test), στην οποία συμμετείχε το σύνολο της αγοράς. Η άσκηση περιλάμβανε δύο μέρη, το βασικό σενάριο (core module)και το σενάριο χαμηλών επιτοκίων (lowyield module), με σκοπό την εκτίμηση των επιπτώσεων στα οικονομικά μεγέθη και τις κεφαλαιακές ανάγκες των ασφαλιστικών εταιριών.
Σύμφωνα με κριτήρια που έθεσε η ΕΙΟΡΑ, οι ασφαλιστικές επιχειρήσεις χωρίστηκαν από την Τράπεζα της Ελλάδος σε δύο ομάδες. Στην πρώτη συμμετείχαν δώδεκα ασφαλιστικές επιχειρήσεις, των οποίων τα αποτελέσματα διαβιβάστηκαν στην EIOPA, και στη δεύτερη συμμετείχαν όλες οι υπόλοιπες. Τα αποτελέσματα της άσκησης θα ανακοινωθούν σε ευρωπαϊκό επίπεδο από την EIOPA μέχρι το τέλος του έτους. Για την προετοιμασία της κάλυψης των ποιοτικών απαιτήσεων του Πυλώνα ΙΙ, πραγματοποιήθηκε σειρά συναντήσεων με τις διοικήσεις και στελέχη όλων σχεδόν των ασφαλιστικών επιχειρήσεων.
Στόχος ήταν η ενημέρωση για τα Ενδιάμεσα Μέτρα Εφαρμογής στα οποία περιγράφεται το υπόδειγμα οργάνωσης της ασφαλιστικής επιχείρησης, με ανάλυση των τεσσάρων βασικών λειτουργιών (αναλογιστική, εσωτερικός έλεγχος, διαχείριση κινδύνων και κανονιστική συμμόρφωση). Επισημάνθηκε επίσης η ανάγκη εντατικοποίησης των προπαρασκευαστικών ενεργειών για τη σταδιακή προσαρμογή των πρακτικών, των μεθόδων και των συστημάτων των ασφαλιστικών επιχειρήσεων για να αντεπεξέλθουν αποτελεσματικά στους νέους κανόνες. Στο πλαίσιο αυτό, η Τράπεζα της Ελλάδος ζήτησε από τις επιχειρήσεις να εκπονήσουν μελέτη αποκλίσεων μεταξύ της υφιστάμενης κατάστασης και της επερχόμενης σε περιβάλλον Φερεγγυότητας ΙΙ (gap analysis). Η μελέτη αυτή αποτελεί βάση για τον εντοπισμό των αναγκών και των απαιτούμενων ενεργειών για τη σύγκλιση και εναρμόνιση των επιχειρήσεων με το νέο ευρωπαϊκό θεσμικό πλαίσιο. Επιπλέον, η Τράπεζα της Ελλάδος ζήτησε τακτικές αναφορές προόδου για θέματα εταιρικής διακυβέρνησης του Πυλώνα ΙΙ, καθώς και δοκιμαστικές υποβολές στοιχείων και αναφορών του Πυλώνα ΙΙΙ.
Συνεχίστηκαν επίσης οι εργασίες των οκτώ Ομάδων Εργασίας που συστάθηκαν το 2012 με πρωτοβουλία της Τράπεζας της Ελλάδος με σκοπό την αναβάθμιση της ποιότητας των στατιστικών στοιχείων των επιχειρήσεων, αλλά και τη δημιουργία κατάλληλων αναλογιστικών μοντέλων αποτίμησης συγκεκριμένων ασφαλιστικών κινδύνων. Το έργο βρίσκεται στην τελική φάση υλοποίησής του, σε συνεργασία με τις ασφαλιστικές επιχειρήσεις, και ταχύτερα από όσο είχε αρχικά σχεδιαστεί.
Η ολοκλήρωσή του, με την οριστικοποίηση των σχετικών εκθέσεων, αναμένεται πριν το τέλος του έτους.Οι ρυθμιστικές παρεμβάσεις της Τράπεζας της Ελλάδος επεκτάθηκαν και στον κλάδο της ασφαλιστικής διαμεσολάβησης, με την έκδοση της ΠΕΕ 38/1.4.2014 (ΦΕΚ Β 1340/27.5.2014 )“Αναπροσαρμογή των ποσών υποχρεωτικής ασφάλισης επαγγελματικής αστικής ευθύνης των ασφαλιστικών διαμεσολαβητών” τα οποία προβλέπονται στο άρθρο 4 παρ. 1Α περ. στ’) του Π.Δ. 190/2006.
