Με τις αυτοκινητοβιομηχανίες να συνεχίζουν να αντιμετωπίζουν ολοένα και πιο αυστηρούς κανονισμούς για τις εκπομπές ρύπων, αλλά και με έναν συνεχώς αυξανόμενο αριθμό οδηγών να ευαισθητοποιείται περισσότερο για το περιβάλλον, η νέα βαθμολογία Green NCAP δημιουργήθηκε για να αναδείξει τα καθαρά αυτοκίνητα και αυτά που είναι ενεργειακά αποδοτικά και επιβαρύνουν λιγότερο το περιβάλλον.
Όπως η αξιολόγηση ασφαλείας EuroNCAP, έτσι και η βαθμολογία Green NCAP χρησιμοποιεί ένα σύστημα αστεριών για να ενημερώνει τον πελάτη σχετικά με το πόσο το αυτοκίνητό του επιβαρύνει το περιβάλλον. Αυτή η κατάταξη με αστέρια καθορίζεται από τη δοκιμή «πράσινων» διαπιστευτηρίων, όπως η απόδοση καυσίμου ή ενέργειας και η παραγωγή εκπομπών ρύπων.
Ο Green NCAP είναι ένας νέος θεσμός αξιολόγησης οχημάτων που αποτελείται από ευρωπαϊκές κυβερνήσεις, περιβαλλοντικές ενώσεις, αυτοκινητικά club, ομάδες καταναλωτών και πανεπιστήμια, που φιλοξενούνται κάτω από την ίδια στέγη υποστηριζόμενα από το Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα Αξιολόγησης Νέων Αυτοκινήτων, το γνωστό EuroNCAP (European New Car Assessment Programme). Βασικός σκοπός είναι να αναδείξει τα αυτοκίνητα που είναι λιγότερο ρυπογόνα και είναι πιο αποδοτικά από πλευράς καυσίμων και ενέργειας. Παράλληλα, παρέχει στους καταναλωτές πληροφορίες σχετικά με τις επιδόσεις των αυτοκινήτων σε δοκιμές που υπερβαίνουν τις νομοθετικές απαιτήσεις και προδιαγραφές.
Αρχικά η αξιολόγηση Green NCAP περιλαμβάνει την κατανάλωση ενέργειας που χρησιμοποιείται κατά την οδήγηση (tank-to-wheel). Ωστόσο, με την πάροδο του χρόνου θα εξεταστεί και η παράμετρος στο σύνολο του κύκλου ζωής, συμπεριλαμβανομένης της ενέργειας που χρησιμοποιείται για την παραγωγή του οχήματος και εκείνης που απαιτείται για την απόσυρση και ανακύκλωση των τμημάτων του.
Οι δοκιμές πραγματοποιούνται τόσο σε εργαστήριο όσο και στον δρόμο. Τα αυτοκίνητα δεν προέρχονται από τον κατασκευαστή για να μην υπάρξει περίπτωση αλλοίωσης ή παραποίησης των προδιαγραφών. Συνήθως είναι ενοικιαζόμενα αυτοκίνητα με αρκετά χιλιόμετρα. Στο εργαστήριο, το αυτοκίνητο τοποθετείται σε ένα δυναμόμετρο πλαισίου και οδηγείται μέσω ενός καθορισμένου αριθμού μεταβαλλόμενων αντιστάσεων, με κάθε μία να αντιπροσωπεύει ένα πραγματικό σενάριο, όπως η οδήγηση στην πόλη. Ενώ αυτό συμβαίνει, τα καυσαέριά του αναλύονται για να καθοριστούν οι τύποι των ρύπων.
Εκτός από τις εργαστηριακές δοκιμές, μπορεί να πραγματοποιηθεί πραγματικό τεστ οδήγησης. Οι εκπομπές καυσαερίων συλλέγονται από φορητό εξοπλισμό που είναι τοποθετημένος στο αυτοκίνητο και στη συνέχεια αναλύονται. Η οδήγηση γίνεται τόσο στην πόλη όσο και στην ύπαιθρο και τον αυτοκινητόδρομο. Το αυτοκίνητο οδηγείται, επίσης, σε διαφορετικά στυλ, που κυμαίνονται από τη μεγιστοποίηση της απόδοσης έως τη μεγάλη επιτάχυνση και το φρενάρισμα.
Μόλις ολοκληρωθούν όλες οι δοκιμές, θα αναλυθούν τα αποτελέσματα και θα παραμετροποιηθούν ώστε να μεταφράζονται στο σύστημα υπογραφής αστεριών του NCAP. Με αυτόν τον τρόπο θα είναι εύκολο να διαβαστεί η βαθμολογία του αυτοκινήτου με μια ματιά.
Μέχρι τώρα, τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα είναι για τους καταναλωτές η πιο «πράσινη επιλογή» αποτελώντας την καθαρότερη και πιο αποτελεσματική λύση. Ο Green NCAP θα συμπεριλάβει πολύ σύντομα στην αξιολόγησή του αντίστοιχες παραμέτρους, που θα έχουν να κάνουν με την αυτονομία αλλά και το ενεργειακό αποτύπωμα σε ολόκληρο τον κύκλο ζωής του οχήματος.
Ο θεσμός στοχεύει στην αξιολόγηση όσο το δυνατόν περισσότερων αυτοκινήτων. Επιλέγονται αυτοκίνητα που έχουν κάνει αρκετές εκατοντάδες ή και χιλιάδες χιλιόμετρα και όχι τα μηδενικά χιλιόμετρα των αυτοκινήτων των εταιρειών για να εξασφαλιστεί ότι οι βαλβίδες εξαγωγής κλείνουν σωστά, αλλά και ότι ο καταλύτης λειτουργεί αποτελεσματικά.
Τα αυτοκίνητα δοκιμάζονται σε ανεξάρτητα εργαστήρια, τα οποία δεν ανήκουν στους κατασκευαστές οχημάτων, αλλά σε οργανισμούς, όπως αυτοκινητιστικές οργανώσεις, λέσχες και πανεπιστήμια. Τα εργαστήρια βρίσκονται σε διάφορες ευρωπαϊκές χώρες, όπως στη Μεγάλη Βρετανία, την Ισπανία, την Ελβετία, την Αυστρία, τη Γερμανία, τη Γαλλία, την Ιταλία και την Ολλανδία.
Οι «πράσινες» αξιολογήσεις περιλαμβάνουν και εδώ από 0 έως 5 αστέρια. Αυτά δηλώνουν:
5 αστέρια: Συνολικά εξαιρετική απόδοση, που δείχνει πολύ χαμηλή κατανάλωση καυσίμου ή ενέργειας και ταυτόχρονα εκπέμπει χαμηλούς ρύπους και αέρια θερμοκηπίου. Είναι καλά εξοπλισμένο με τεχνολογία μείωσης εκπομπών και εξοικονόμησης καυσίμου.
4 αστέρια: Συνολικά καλή περιβαλλοντική απόδοση. Είναι εξοπλισμένο με καλή τεχνολογία μείωσης των εκπομπών και εξοικονόμησης καυσίμου.
3 αστέρια: Μέση έως καλή συνολική απόδοση, αλλά εξοπλισμένο με τεχνολογία μείωσης των εκπομπών και τεχνολογία εξοικονόμησης καυσίμου, χωρίς να ξεπερνά τους ανταγωνιστές.
2 αστέρια: Ονομαστική συνολική περιβαλλοντική απόδοση χωρίς κάποια τεχνολογία μείωσης εκπομπών ή και εξοικονόμησης καυσίμου, αλλά με περιθώρια βελτίωσης.
1 αστέρι: Οριακή περιβαλλοντική απόδοση. Το μείγμα σχεδιασμού περιβαλλοντικών επιδόσεων που αποτελείται από την ελαχιστοποίηση των ρύπων, των αερίων του θερμοκηπίου και της κατανάλωσης καυσίμου και ενέργειας αφήνει σημαντικό περιθώριο για βελτιώσεις στον σχεδιασμό του συστήματος.
0 αστέρια: Η συνολική περιβαλλοντική απόδοση απλώς πληροί τα ελάχιστα περιβαλλοντολογικά πρότυπα, ενώ διαθέτει ξεπερασμένη τεχνολογία μείωσης των εκπομπών και εξοικονόμησης καυσίμου.
Τα μισά αστέρια χρησιμοποιούνται, επίσης, σε δοκιμές που πραγματοποιούνται από το 2020 και μετά. Αυτά ενισχύουν την αξιολόγηση του αυτοκινήτου αναδεικνύοντάς το από τον ανταγωνισμό, αλλά και για να ανταμείψει εν μέρει την προσπάθεια που γίνεται από την αυτοκινητοβιομηχανία.
ΑΠΕ-ΜΠΕ